İşte 'O' An Kareleri -11

[Tunyukuk]

Fotoğrafta, gölgede de kalsa, bir tür kontrolden geçen bir Tayvanlı olduğunu görüyoruz.Uzakdoğu’da SARS kabusunun geri döndüğüne dair endişeler var.
Fotoğraf da bunu anlatıyor. Termometreyle bir Tayvanlı’nın ateşi ölçülüyor. Ateşi ölçülen Tayvanlı sanki biraz gergin ya da sanki sessizce kaderini bekliyor.

İlk bakışta bir yaprak kadar taze ve pürüzsüz bir yüz... Biraz daha bakınca bir kozmetik firmasının afişi duvara yapıştırılıyor. Ve o yaprak kadar taze ve pürüzsüz yüz, ‘o’ anda bu niteliğini afişi yapıştıran işçiye borçlu oluyor...
Tabii bu afişi hazırlatan kozmetik firması da inandırıcılığını yine ‘o’ anda bu işçi sayesinde elde ediyor.

Amerika Birleşik Devletleri’nde çekilen ödüllü bir fotoğraf. UNICEF'in fotoğraf yarışmasında ödül alan bir Don Bartletti fotoğrafı... Sisin içinde ilerleyen bir tren ve yolculuğunu büyük olasılıkla parasızlıktan kaçak olarak trenin üzerinde yapan bir göçmen çocuk.
Bütün öğeler birleşince fotoğrafçının mahareti ortaya çıkıyor:
Yoksul bir göçmen çocuğu bekleyen belirsiz bir gelecek...

Fotoğraf Vakfı Girişimi kurucularından Özcan Yurdalan'ın bir fotoğrafı. İngiliz Konsolosluğu’na düzenlenen saldırıda ofisi büyük zarar gören vakıf, yeniden toparlanabilmek için ‘Fotoğraflarımızı satıyoruz’ kampanyası düzenliyor.
İşte satışta olan fotoğraflardan biri, Yurdalan'ın Katmandu'da çektiği bir ‘o’ an. Bir tabloyu andıran bu fotoğrafta, Hindu tapınağının camında bir adam görülüyor.
Yaşlı adam tapınağın önündeki bir ölü yakma törenini izliyor. Sanki törenin hüznü duvarlara ve izleyen Hindu’ya yansıyor...

‘Fotoğraflarımızı satıyoruz’ kampanyasından, İstanbul Fotoğraf Merkezi kurucularından Mehmet Kısmet'in bir fotoğrafı. Kısmet, sabah saatlerinde eski Büyükdere’de bir balıkçıya yöneltmiş objektifini.
Bu fotoğrafla ilgili olarak fotoğrafçıya en çok sorulan ise ‘o’ anda ortaya çıkan renkler. ''Arkadaki demirlemiş bir gemi…'' diyor fotoğrafçı ve ekliyor: ''Bir balıkçıyı anlatmanın en iyi yolu, arkadaki gemi ve öndeki kayıkla bu görüntü olsa gerek...''

Fotoğraf Vakfı Girişimi’nin ayakta kalabilmesi için destek veren gazeteci Coşkun Aral'ın bir fotoğrafı. Lübnan'da çekilmiş... Bu görüntüyü görünce, namlunun diğer ucunda kim olduğunu ve akıbetini merak ediyor insan.
Merakımızı Coşkun Aral gideriyor: ''Askerin namlusunun ucunda bir hedef yok. Kendisini silahıyla özdeşleştiren savaşçı, sadece aldığı haz nedeniyle ateş ediyor.'' Ve Coşkun Aral fotoğrafını ''savaşın görsel tanıklığını yaparken yaşama veda edenlerin anısına'' armağan ediyor…

Fotoğraf Sırbistan'da çekilmiş. Yüzündeki yansımalarla da pek korkutucu görünen bu kişi Sırbistan'ın İçişleri Bakanı Dusan Mihajloviç.
Antiterör özel timinin kuruluşunun 25'inci yıldönümünde bir tanıtım filmi gösterilirken bakan da projektörün önünde durmuş... Özel timin sembolü olan kırmızı halkayla Bakan'ın yüzü, özellikle de gözleri ‘o’ anda bütünleşmiş...
Bakan, ''Ben de antiterör timindenim'' der gibi logonun bir parçası olmuş.

Çin'den bir sahne fotoğrafı. İlk bakışta rengarenk kıyafetler içindeki bu kadının bir şovun parçası olduğunu anlıyorsunuz. Yere neredeyse paralel bir şekilde havada duruyor. Bacakları tek bir çizgi halini almış.
Bir opera sahnesi burası… Bu kadın da bir opera sanatçısı. Oyun sırasında çekilmiş bir ‘o’ an. Sanatçının oynadığı oyunun hakkını verdiği hem hareketinden hem de kostümünden anlaşılıyor zaten...

Çin’de bir anne, kucağında çocuğuyla sokakta yürüyor. Çocuk Çin'deki bir geleneğin simgesi olan kırmızı battaniyeyle sımsıkı sarmalanmış. Anne çocuğunu, her tür tehlikeden korumak istermişcesine taşıyor. Tedirginliği bakışlarından da anlaşılıyor.
Aslında ortada bir tehlike yok gibi... Ama kalabalık Çin'de tek çocuklu ailelerin o çocuğa ne kadar değer verdiklerini gösteren bir ‘o’ an bu... Nüfus planlaması yüzünden tek çocuk ''küçük imparator'' gibi algılanıyor aileler tarafından.

Fotoğraf Meksika'dan bir ‘o’ an. Bu otoyolun kenarındaki polis aracı anlaşıldığı gibi gerçek değil. Ama onu gerçek sanan bir şoför korkudan yavaşlamış bize verilen bilgiye göre. Bu yöntem, Meksika otoyol polisinin hız limitini aşan şoförleri yavaşlatmak için için uyguladığı bir kandırmaca.
Fotoğraftaki otomobilin şoförü de sahte polis aracına aldanmış görünüyor...

Almanya birinci futbol liginden bir fotoğraf. Soldaki Borussia Dortmund'lu oyuncuyla sağdaki FC Kaiserslautern'li futbolcu topu kapma mücadelesi veriyor. Aynı anda sıçramışlar, topa kafayla vurmak için...
Topun bulunduğu seviyeye bakılırsa mücadeleyi beyaz formalı futbolcunun kazandığını söyleyebiliriz. Arkada yansıyan ışık da topla oyuncunun kafasını aynı düzlemde birleştiriyor zaten.

Güney Koreli bir sumo güreşcisi Japon öğrencilerin saldırısına uğramış. Üç küçük sumocu bu dev sporcuyu yere yıkmaya çalışıyor. Üçü birden büyük bir gayretle aynı anda itiyor ama çabaları faydasız. Dev sumocu alaylı bakışlarla onları seyrediyor, hem de kılını bile kıpırdatmasına gerek kalmadan. O yıkılmıyor ama küçüklerden biri yere düşmek üzere bile...

Filipinler’den bir ‘o’ an. Filipinler’de meydana gelen heyelanda yaklaşık 80 kişi hayatını kaybetti. Fotoğraftakiler, felaket bölgesinde hayatta kalanlar. Bu ‘o’ ansa, onlar kadar şanslı olmayan yakınlarının cansız vücutlarına bakarken elde edilmiş.

Fotoğrafın kahramanının içinde bulunduğu durumu anlatan bir ‘o’ an... Kongolu bu çocuk, Bunia Havaalanı’nda kendisini daha güvenli bir yere götürecek uçaklara bakıyor. Foto muhabiri de, çocuğun görüntüsüyle kısa vadeli geleceği arasındaki keskin çizgileri vurgulamayı böyle başarıyor.

Fotoğraf Bayan Halonen'in 60'ıncı yaşgünü partisinden. Sahte Marilyn Monroe, aslının J.F. Kennedy'e söylediği gibi seksi bir tonla ''mutlu yıllar başkan'' şarkısını mırıldanırken, bayan halonen'i öpmeye eğiliyor.
Cumhurbaşkanı da gözleriyle dudakları izliyor.
Cumhurbaşkanı'nın eşi ve kızı da ‘bir skandal olmasa’ düşüncesiyle ‘o’ anı bekliyor. Biraz endişe var, çünkü bu sanatçı aslında bir erkek...

Zimbabve'de Başkan Mugabe, ülkedeki İngiliz çiftçileri büyük topraklarından kovdu. Terkedilen çiftlikler ülkenin yoksul halkına dağıtıldı. Ancak çiftlikleri devralanlar işi bilmiyordu.
Sonuçta da dünyanın sayılı tahıl üreticilerinden Zimbabve'nin yarısı aç kaldı. Bir gıda yardımı dağıtımında, çocuk ve köpeği, umutla sıranın ailesine gelmesini beklerken de bu ‘o’ an oluştu.

Fotoğraf Kudüs’ten. Mısır Dışişleri Bakanı Ahmed Mahir, El Aksa Camii’ni ziyaretinde bir grup Filistinli’nin saldırısına uğradı. Fotoğraf, Mahir'in saldırı anında değil de olay yerinden uzaklaştırılırken yaşanan kargaşa yüzünden hırpalandığını gösteriyor.
Mahir, bir gün sonra, yaşadıklarını “basit bir olay” olarak nitelendirdi ama ‘o’ ana tanıklık eden bu fotoğraf, Mahir'in büyük bir korku yaşadığını gösteriyor.

Amerika Birleşik Devletleri’nin Kaliforniya eyaletinden bir ‘o’ an. Paso Robles sakinleri, 6,5 büyüklüğündeki depremin hemen ardından yansıyor objektife. Depremin yarattığı korkuya bir de tanıdıkları iki kişinin öldüğü haberi eklenince, bir anne ve oğlu gözyaşlarına hakim olamıyor.

‘Uluslararası yılın fotoğrafları ödülleri’nde 3. sırada yer alan, bir Mona Reeder fotoğrafı. Afganistan'da çekilen bu ‘o’ an, yaşanan savaşların ardından halkın ne kadar zor bir yaşam sürdüğünü anlatıyor.
Fotoğraftaki Afgan, yıkılan bir evin enkazında değil. Burası gününün büyük bir bölümünü geçirdiği işyeri, yani bir tuğla fabrikası. Hemen arkasında görülen çocuklar da, bu fabrikalarda o yaşta çok sayıda işçi çalıştığının bir kanıtı.

Fotoğraf Gazze Şeridi’nde çekildi. Farklı kültürlerin giyim tarzları zaman zaman görenlere tuhaf gelebiliyor.
Bu Filistinli adam da yerel kıyafetleri içinde belki bize ''farklı'' görünüyor ama ‘o’ anda adam sadece soğuktan korunmaya çalışıyor. Ancak siyah güneş gözlükleri de bu görüntüye eklenince görenlerde merak uyandıran bu kare ortaya çıkıyor.

Fotoğraf, Hong Kong Noel Baba Ensititüsü’nden. Fotoğraftakiler de enstitünün küçük yaştaki öğrencileri. Derslerinde nasıl noel baba gibi giyineceklerini ve nasıl davranmaları gerektiğini öğreniyorlar ama, esnemesine engel olamayan bu küçük çocuğa bakılırsa bu uğraş onları bir hayli yoruyor ve de sıkıyor.

Avustralya'da hayvanat bahçesinde çekilen bir ‘o’ an. Hayvanat bahçesinin 11 yaşındaki gergedanı afiyetle yemeğini yerken yanıbaşında davetsiz bir misafir beliriveriyor… Ancak bu davetsiz misafir gergedanın dikkatini fazlasıyla çekince, ikisi arasındaki bu bakışmaya fotoğrafçının objektifi de katılıyor.

Ankara Ulus'ta Modern Çarşı’da çıkan yangını söndürme çalışmaları sırasında çekilen bir fotoğraf. İtfaiye görevlilerinden biri korku dolu gözlerle çevresine bakıyor. Belli ki yangının boyutu onu bile ürkütmüş…
Sular altında kalan itfaiye erinin çaresizlikle pencereye tutunan elleri de bir hayli yorulduğunu anlatıyor.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde, bütçe görüşmeleri sırasında oluşan bir ‘o’ an. Altı gündür devam eden görüşmeler, bakanları da bir hayli yormuş. Bazıları gözlerini ovuşturarak uykuyla mücadele etmeye çalışırken, bazıları uykuya çoktan teslim olmuş.

J.B. Russell'ın, Uluslararası Yılın En İyi Fotoğrafları Ödülleri’nin haber dalında birinciliğe layık bulunan fotoğraflarından biri. Russell, “Ateşkes ve savaşın sonuçları” ismini verdiği çalışmasında yakaladığı ‘o’ anlarla Angola’yı anlatıyor. Ve iç savaşın ülkeye ne kadar zarar verdiğini görmek için çok kapsamlı bir araştırma yapmaya gerek kalmıyor.
Ülkenin herhangi bir kentinde, herhangi bir sokaktaki bu binanın üzerindeki kurşun izleri, ateşkes imzalanmadan önce yaşanan şiddetin boyutunu anlatmaya yetiyor.

J.B. Russell’ın Angola çalışmasından bir başka kare. İç savaşın etkilerini en fazla hissedenler şüphesiz yoksul aileler. Bir gıda yardımı merkezinde de açlıkla karşı karşıya olan ailelere gıda yardımı yapılıyor. Bu küçük çocuğun sağlıksız görüntüsü belli ki fotoğrafçıyı da karamsarlığa sürüklüyor ve fotoğrafına ''karanlık gelecek'' adını veriyor.

Basın fotoğrafçısı Rob Finch’in bir yemek sırasında elde ettiği bir ‘o’ an. Elli yaşında alzheimer teşhisi konulan bu adam, hastalığa yenilmediğini göstermek istercesine yemeğini kendisi yemek istiyor. Ancak bu kare çabalarının çok da başarılı olmadığını gösteriyor.

Fotoğraf Belarus'ta çekildi. Orduda ilk kurallardan biri disiplin ve herşeyin kusursuz olmasıdır. Üstelik bu kural, istisnasız herkes için geçerlidir. Özel kuvvette görev yapacak bir köpek de kusursuz görev yapabilmesi için eğitiliyor. Her koşula hazırlıklı olması için de gözleri bağlanarak dengesini sağlaması öğretiliyor.​

İşte 'O' An Kareleri -10
İşte 'O' An Kareleri -9 ve Diğerleri

 

[KoRoGLu*]

Ellerine Sağlık Arkadaşım