Iraktaki muharip güçlerini geri çeken ABD, bu ülkedeki ağır teçhizatını geri çekmek için Türkiyeden transit geçiş izni talep etti. ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Michael Mullenın bugün Ankaraya gelerek bu konudaki isteğini aktaracağı, ancak hükümetin tezkere gerekebileceği gerekçesiyle silahlı teçhizatın geçmesine karşı olduğu öğrenildi. Mullenın gündemindeki diğer konunun da Türkiyeye erken uyarı sistemi ve füze bataryası konuşlandırma olduğu belirtildi.
Mullen ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Işık Koşanerin bugün yapacağı görüşmede silahların transit geçişi konusu ele alınacak. Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu başkanlığındaki Türk heyetiyle geçtiğimiz günlerde süren pazarlığın ardından Türk tarafının silah geçişini veto ederek, sadece askeri teknik cihazların geçişine izin verdiği kamuoyuna yansımış, ancak Dışişleri Bakanlığı iddiaları yalanlamıştı. Buna rağmen, Mullenın silah geçişine de izin verilmesi konusunda girişimlerde bulunacağı ve Koşanerden hükümeti bu konuda ikna etmesini isteyeceği iddia edildi. ABDnin, Irakın kuzeyi üzerinden Türkiyeye getireceği askeri malzemeleri, bir güvenlik koridorundan karayoluyla İskenderun ve Mersin limanlarına indirmeyi planladığı, Pentagonun alternatif güzergâh olarak da Ürdünü değerlendirdiği öğrenildi.
1 Mart deneyimini yaşayan hükümetin eğiliminin ise, tezkere gerekebileceği ihtimaline karşılık ABDye sadece silahsız teçhizat için izin verilmesi yönünde olduğu iddia edildi. ABDnin Türkiye üzerinden geçirmeyi planladığı ağır teçhizat arasında tank, ağır zırhlı araçlar, uzun menzilli toplar, mobil radarlar ve hava savunma sistemleri de bulunuyor. Ancak Türkiyenin silahsız teçhizat konusunda ısrar etmesi halinde bu teçhizatın silah taşımayan askeri nakliye araçları, radarlar ve lojistik malzemelerle sınırlı kalabileceği kaydediliyor.
Füze kalkanına katkı
Görüşmelerde, 19 - 20 Kasımda yapılacak NATO Zirvesi öncesi, ABDnin İrana yönelik caydırıcı etkisi olması maksadıyla Türkiyede füze savunma sistemleri konuşlandırmak için taleplerinin de gündeme gelmesi bekleniyor. Bu taleplere daha önce soğuk yaklaşan Ankaranın cevap vermemesi halinde ise sistemlerin Romanya ve Bulgaristana yerleştirileceği belirtiliyor. Mullenın temasları sırasında Irakın kuzeyindeki PKK varlığıyla mücadele, Koşanerin eksik çalıştığına dikkat çektiği üçlü mekanizma ve Afganistanda Türkiyenin yürüttüğü Kâbil Bölge Komutanlığı görev süresinin bir yıl daha uzatılması da konuşulacak konular arasında bulunuyor.
Tezkere gerekir
TBMM Dışişleri Komisyonu üyesi CHPli Onur Öymen, Anayasanın 92. maddesine göre, yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiyede bulunmasına izin verme yetkisinin TBMMde olduğuna, bu nedenle ABD muharip unsurlarının Irakı Türkiye üzerinden terk etmesi için Mecliste bir tezkerenin kabul edilmesi gerektiğine işaret etti. Öymen, Sadece ağır teçhizatın Türkiyeden geçmesi durumunda tezkere gerekmeyebilir, ancak buna da bakılmalı. Çünkü ağır teçhizat bir askeri unsurla gelecektir. TBMMyi bu süreçte aradan çıkarmak doğru olmayacaktır dedi.
MERİÇ TAFOLAR - GÜVEN ÖZALP / Milliyet