Dev Parçacık Hızlandırıcı tekrar iş başında.

[W.PiTToN]

Yapımı 10 milyar dolara malolan dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısı/çarpıştırıcısı tekrar çalışmaya başladı.
CERN (Avrupa Nükleer Araştırmalar Derneği) tarafından yönetilen LHC (large Hadron Collider), İsviçre ve Fransa sınırında bulunuyor. Yerin 100 metre altında 27,35km uzunluğundaki dairesel tünelin içinde en gelişmiş elektronik cihazlar ve yine dünyanın en iyi fizikçileri doğa kanunlarını sorguluyorlar, dünyanın en küçük yapıtaşlarını birbirlerine çarpıştırarak evrenin oluşumuna neden olan büyük patlamayı anlamaya çalışıyorlar.
LHC 2008 Eylül ayında ilk kez çalıştırıldığında ilk ışın fırlatılmış, fakat kutlamalar kısa süre sonra hayalkırıklığına dönüşmüştü, zira dairesel tünelin içindeki bölümlerden birindeki hasar yüzünden cihaz kapatılmış ve tamir çalışmalarına dönülmüştü.

8 Ekim’de hızlandırıcı, -271 derece soğukluğa sahip vakum odası ile ilk soğutma sürecini tamamladı. 23 Ekim tarihinde ilk parçacıklar enjekte edildi ve nihayet 18 Kasım tarihinde ışınlar LHC içinde döndürülmeye başlandı.
Bu hafta ise yeni bir deney gerçekleştirilecek. Kalibrasyon verilerinin toplanabilmesi için çarpışmalar tamamlanacak. Bu adım ile hızlandırıcının ilk çarpışması gerçekleşecek ve ışın başına 3.5 TeV enerji ile cihaz tam güçle çarpışmaya hazırlanacak.

Tam güçte çarpışmalar bazı çevrelerce korkuyla bekleniyor, zira bu çarpışmaların minik karadelikler ya da antimadde oluşturabileceklerine dair söylentiler var. Teorik fizikçiler ise böyle bir tehlikenin sözkonusu olmadığını söylüyorlar. Bilim insanlarının verdikleri tüm güvencelere rağmen LHC, medyanın da desteği ile yeni fikirlere konu oluyor. Dan Brown’unMelekler ve Şeytanlar ve Robert Sawyer’ın FlashForward adlı kitapları da cihazı rahat bırakmayan yepyeni kıyamet senaryoları ortaya atıyorlar.
CERN, reaktörün tekrar çalıştırılması ile ilgili detaylı basın konferansını bu hafta başında yapacağını duyuruyor.