SHADOW
New member
- Katılım
- 30 Tem 2005
- Mesajlar
- 83
- Reaction score
- 0
- Puanları
- 0
Grip Aşınızı Unutmayın!
Grip mevsimi yaklaşırken tedbiri elden bırakmamakta fayda var. Grip, “influenza” denilen virüsün solunum yoluyla insan vücuduna girmesi sonucu oluşuyor. Özellikle sonbahar sonu, kış ve ilkbahar başında salgınlara neden olan bir enfeksiyon hastalığı şeklinde tanımlanan grip, daha önceden de bilinmesine rağmen, aslında 1918 yılında yol açtığı büyük salgınla gündeme oturmuş bir hastalık. Dünya nüfusunun tahmini % 10 ile % 20’si her yıl gribe yakalanıyor.
Gribin A ve B tipi olmak üzere 2 ayrı tipi bulunuyor. A tipinde, daha ciddi nitelikli enfeksiyonlar; yaşlılar ve kronik hastalığı olan kişilerde ölümcül olabilecek akciğer enfeksiyonları görülebiliyor.
Telefon Ahizesinden Bile Bulaşabilir
Grip de nezle gibi, hasta kişilerin bulunduğu ortamlarda, hapşırma ve öksürme yoluyla ve virüs bulaşmış ellerle (örneğin tokalaşma sonrasında) kolaylıkla bulaşıyor. Ayrıca, grip olan kişinin tuttuğu kapı kolu ya da telefon ahizesi ile de bulaşabiliyor. Virüs, uçak yolculuklarıyla, bir ülkeden diğerine kolaylıkla taşınabiliyor.
Enfekte olanlar, enfeksiyon başlamadan 2 gün öncesinden başlayarak semptomlar başladıktan 7 gün sonrasına kadar virüs yayıyorlar. Bu süre içinde duyarlı kişiler için enfekte olma riski yüksek oluyor. Grip, hastalığa yakalanmış kişinin hapşırma ve öksürme ile havaya verdiği su damlacıklarının içindeki virüsün sağlıklı kişi tarafından solunmasıyla bulaşıyor. Su damlacıkları, iki saat boyunca havada kalabiliyor ve insanlara hastalığı bulaştırabiliyor. Bu yüzden, birbirine yakın çalışanlar ya da okullardaki çocuklar, özellikle risk altında oluyor.
Belirtiler Aniden Oluşuyor
Gribe ait belirtiler birden ortaya çıkıyor. Önce baş ağrısı, titreme ve öksürük görülüyor. Bu bulgulara çok kısa sürede ateş, iştahsızlık, kas ağrıları ve yorgunluk ekleniyor. Bazen, özellikle çocuklarda, mide bulantısı, kusma ve ishal de bu bulgulara eşlik edebiliyor. Yorgunluk ve güçsüzlük daha uzun sürebilmesine rağmen sağlıklı bireyde grip semptomları yaklaşık bir hafta sürüyor. Sonuçta, bu kişiler işlerine gidemiyor ve bu durum gelir kaybına yol açıyor. Ayrıca grip,bazı özel hastalığı ve immunitesi (bağışıklık sistemi) bozulmuş olanlarda, bebeklerde ve çok yaşlılar gibi risk gruplarında, yaşamı tehdit edici komplikasyonlar oluşturulabiliyor. Bütün üst solunum yollarında enfeksiyona neden olan virüsler gibi, influenza, başka bir deyişle grip etkeni olan virüsler, sadece gribal infeksiyon tablosuyla sınırlı kalmıyor; farenjit, larenjit, sinüzit, orta kulak iltihabı da yapabiliyor.
Sağlıklı insanlarda grip, 1 haftada kendiliğinden iyileşiyor. Ancak, bazı kişilerde, örneğin kronik hastalığı nedeniyle vücut direnci zayıf olanlarda, kalp-akciğer hastalığı olanlarda, yaşlılarda, şeker hastalarında, pnömoni (zatüre), meningoensefalit (beyin iltihabı), miyokordit (kalp kası iltihabı) gibi ciddi ve ağır seyredip ölümle sonuçlanabilecek hastalıklar görülebiliyor.
En İyi Korunma Aşı Olmak
Grip tedavisinde, birçok insan için 5-7 gün istirahat ve bol sıvı alımı yeterli oluyor. Yeni çıkan bazı ilaçlar, ilk bulguların başlamasından sonraki 48 saat içinde alındığında, grip belirtilerini 1-1,5 günle sınırlıyor.
Elleri yıkamak, belli bir ölçüde enfeksiyon riskini azaltsa da etkin olarak bilinen tek korunma yöntemi, grip mevsimi başlamadan 2 hafta önce grip aşısı olmak. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) her yıl şubat ayında, bir önceki yılın en sık görülen virüs tiplerini belirleyerek, o yıl sonbaharda kullanılacak aşının bileşimini saptıyor. Grip aşısı, öldürülmüş ve saflaştırılmış grip virüslerinden oluşuyor. Grip aşısındaki bu virüsler, tavuk embriyolarında üretiliyor. Daha sonra virüs, yumurtadan çıkarılıp inaktive edilerek aşıda kullanılacak bölümlere ayrılıyor. Aşı yapıldıktan sonra, bağışıklık sistemi, aşıdaki inaktif virüse karşı antikorlar oluşturuyor. Daha sonra, aktif virüsle karşılaşıldığında, önceden oluşmuş antikorlar, enfeksiyonu önlüyor ya da ağır hastalık riskini azaltıyor.
Aşı olması gereken gruplar şöyle sıralanıyor:
Kronik kalp ve akciğer hastalığı olan çocuk ve erişkinler
Bakımevi, huzurevinde kalan yaşlılar
65 yaşın üzerindeki herkes
Şeker hastalığı, kanser, bağışıklık sisteminde bozukluk ya da böbrek yetmezliği olanlar
Uzun süreli aspirin tedavisi görmesi gereken çocuk ve erişkinler
AİDS hastaları
Yukarıdaki grup hastalara grip bulaştırma olasılığı olan herkes (hastane, bakımevi personeli, aile bireyleri)
Her Yıl Aşılanmalı
Üretilmiş antikor miktarı, aşı yapıldıktan bir süre sonra azalıyor ve bir sonraki yıl için etkin koruma sağlayacak antikor kalmıyor. Antikorların ortalama ömrü, 4-6 ay oluyor. Ayrıca, virüsler her sene genetik olarak kendilerini değiştirdiklerinden, bir önceki yılın aşısı, sonraki yıl yeterince koruyucu özellik taşımıyor. Bu yüzden her yıl aşı olmak gerekiyor.
Ekim-mayıs arası aşı yapılabiliyor. Ekim-kasım aylarında grip aşısını yaptırarak enfeksiyondan korunmak mümkün. Grip geçirilmiş olsa bile grip aşısını yaptırmak, mevsim süresince oluşabilecek diğer enfeksiyonlardan korunmak için önemli. Grip aşısının etkinliği, yapıldıktan 15 gün sonra başladığından, bu süre içinde enfekte olunabiliyor. Aşı olunmasına rağmen, özellikle yaşlı kişiler grip olabiliyorlar. Ancak, bu kişilerde hastalık hafif seyrediyor, ölümcül komplikasyonlara yol açmıyor.
Aşı, embriyonlu yumurta kesesinden elde ediliyor. Bu nedenle, yumurta alerjisi olanların aşı kullanmaması gerekiyor. Aşı uygulaması, erişkinlerde omuz kas içine ya da cilt altına, 2 yaşın altındaki çocuklarda uyluğun ön yan kısmına, bir sağlık görevlisi tarafından yapılmalı.
Korkutucu Grip Salgınları
Yüzyılda 3-4 kez A tipi virüsün genetik yapısı tamamen değişerek yeni bir virüs tipi ortaya çıkıyor. Virüs tipi farklı olduğundan, bağışıklık sistemi bu virüsü tanımıyor ve önemli komplikasyonlar ortaya çıkıyor. Böyle bir durumda, virüs hızla dünyaya yayılarak “pandemi” adı verilen salgına neden oluyor.
20. yüzyılda 1918-1919, 1957-1958 ve 1968-1969 olmak üzere üç ayrı dönemde pandemi ortaya çıktı. Böyle bir salgının ne zaman oluşacağı tam olarak bilinmemekle birlikte, ortalama 25 yılda bir ortaya çıktığı saptanmış bulunuyor. Son grip salgını, 31 yıl önce oldu.
Kaynaklar:
http://www.amerikanhastanesi.com.tr/
http://www.saglikvakfi.org.tr/
Grip mevsimi yaklaşırken tedbiri elden bırakmamakta fayda var. Grip, “influenza” denilen virüsün solunum yoluyla insan vücuduna girmesi sonucu oluşuyor. Özellikle sonbahar sonu, kış ve ilkbahar başında salgınlara neden olan bir enfeksiyon hastalığı şeklinde tanımlanan grip, daha önceden de bilinmesine rağmen, aslında 1918 yılında yol açtığı büyük salgınla gündeme oturmuş bir hastalık. Dünya nüfusunun tahmini % 10 ile % 20’si her yıl gribe yakalanıyor.
Gribin A ve B tipi olmak üzere 2 ayrı tipi bulunuyor. A tipinde, daha ciddi nitelikli enfeksiyonlar; yaşlılar ve kronik hastalığı olan kişilerde ölümcül olabilecek akciğer enfeksiyonları görülebiliyor.
Telefon Ahizesinden Bile Bulaşabilir
Grip de nezle gibi, hasta kişilerin bulunduğu ortamlarda, hapşırma ve öksürme yoluyla ve virüs bulaşmış ellerle (örneğin tokalaşma sonrasında) kolaylıkla bulaşıyor. Ayrıca, grip olan kişinin tuttuğu kapı kolu ya da telefon ahizesi ile de bulaşabiliyor. Virüs, uçak yolculuklarıyla, bir ülkeden diğerine kolaylıkla taşınabiliyor.
Enfekte olanlar, enfeksiyon başlamadan 2 gün öncesinden başlayarak semptomlar başladıktan 7 gün sonrasına kadar virüs yayıyorlar. Bu süre içinde duyarlı kişiler için enfekte olma riski yüksek oluyor. Grip, hastalığa yakalanmış kişinin hapşırma ve öksürme ile havaya verdiği su damlacıklarının içindeki virüsün sağlıklı kişi tarafından solunmasıyla bulaşıyor. Su damlacıkları, iki saat boyunca havada kalabiliyor ve insanlara hastalığı bulaştırabiliyor. Bu yüzden, birbirine yakın çalışanlar ya da okullardaki çocuklar, özellikle risk altında oluyor.
Belirtiler Aniden Oluşuyor
Gribe ait belirtiler birden ortaya çıkıyor. Önce baş ağrısı, titreme ve öksürük görülüyor. Bu bulgulara çok kısa sürede ateş, iştahsızlık, kas ağrıları ve yorgunluk ekleniyor. Bazen, özellikle çocuklarda, mide bulantısı, kusma ve ishal de bu bulgulara eşlik edebiliyor. Yorgunluk ve güçsüzlük daha uzun sürebilmesine rağmen sağlıklı bireyde grip semptomları yaklaşık bir hafta sürüyor. Sonuçta, bu kişiler işlerine gidemiyor ve bu durum gelir kaybına yol açıyor. Ayrıca grip,bazı özel hastalığı ve immunitesi (bağışıklık sistemi) bozulmuş olanlarda, bebeklerde ve çok yaşlılar gibi risk gruplarında, yaşamı tehdit edici komplikasyonlar oluşturulabiliyor. Bütün üst solunum yollarında enfeksiyona neden olan virüsler gibi, influenza, başka bir deyişle grip etkeni olan virüsler, sadece gribal infeksiyon tablosuyla sınırlı kalmıyor; farenjit, larenjit, sinüzit, orta kulak iltihabı da yapabiliyor.
Sağlıklı insanlarda grip, 1 haftada kendiliğinden iyileşiyor. Ancak, bazı kişilerde, örneğin kronik hastalığı nedeniyle vücut direnci zayıf olanlarda, kalp-akciğer hastalığı olanlarda, yaşlılarda, şeker hastalarında, pnömoni (zatüre), meningoensefalit (beyin iltihabı), miyokordit (kalp kası iltihabı) gibi ciddi ve ağır seyredip ölümle sonuçlanabilecek hastalıklar görülebiliyor.
En İyi Korunma Aşı Olmak
Grip tedavisinde, birçok insan için 5-7 gün istirahat ve bol sıvı alımı yeterli oluyor. Yeni çıkan bazı ilaçlar, ilk bulguların başlamasından sonraki 48 saat içinde alındığında, grip belirtilerini 1-1,5 günle sınırlıyor.
Elleri yıkamak, belli bir ölçüde enfeksiyon riskini azaltsa da etkin olarak bilinen tek korunma yöntemi, grip mevsimi başlamadan 2 hafta önce grip aşısı olmak. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) her yıl şubat ayında, bir önceki yılın en sık görülen virüs tiplerini belirleyerek, o yıl sonbaharda kullanılacak aşının bileşimini saptıyor. Grip aşısı, öldürülmüş ve saflaştırılmış grip virüslerinden oluşuyor. Grip aşısındaki bu virüsler, tavuk embriyolarında üretiliyor. Daha sonra virüs, yumurtadan çıkarılıp inaktive edilerek aşıda kullanılacak bölümlere ayrılıyor. Aşı yapıldıktan sonra, bağışıklık sistemi, aşıdaki inaktif virüse karşı antikorlar oluşturuyor. Daha sonra, aktif virüsle karşılaşıldığında, önceden oluşmuş antikorlar, enfeksiyonu önlüyor ya da ağır hastalık riskini azaltıyor.
Aşı olması gereken gruplar şöyle sıralanıyor:
Kronik kalp ve akciğer hastalığı olan çocuk ve erişkinler
Bakımevi, huzurevinde kalan yaşlılar
65 yaşın üzerindeki herkes
Şeker hastalığı, kanser, bağışıklık sisteminde bozukluk ya da böbrek yetmezliği olanlar
Uzun süreli aspirin tedavisi görmesi gereken çocuk ve erişkinler
AİDS hastaları
Yukarıdaki grup hastalara grip bulaştırma olasılığı olan herkes (hastane, bakımevi personeli, aile bireyleri)
Her Yıl Aşılanmalı
Üretilmiş antikor miktarı, aşı yapıldıktan bir süre sonra azalıyor ve bir sonraki yıl için etkin koruma sağlayacak antikor kalmıyor. Antikorların ortalama ömrü, 4-6 ay oluyor. Ayrıca, virüsler her sene genetik olarak kendilerini değiştirdiklerinden, bir önceki yılın aşısı, sonraki yıl yeterince koruyucu özellik taşımıyor. Bu yüzden her yıl aşı olmak gerekiyor.
Ekim-mayıs arası aşı yapılabiliyor. Ekim-kasım aylarında grip aşısını yaptırarak enfeksiyondan korunmak mümkün. Grip geçirilmiş olsa bile grip aşısını yaptırmak, mevsim süresince oluşabilecek diğer enfeksiyonlardan korunmak için önemli. Grip aşısının etkinliği, yapıldıktan 15 gün sonra başladığından, bu süre içinde enfekte olunabiliyor. Aşı olunmasına rağmen, özellikle yaşlı kişiler grip olabiliyorlar. Ancak, bu kişilerde hastalık hafif seyrediyor, ölümcül komplikasyonlara yol açmıyor.
Aşı, embriyonlu yumurta kesesinden elde ediliyor. Bu nedenle, yumurta alerjisi olanların aşı kullanmaması gerekiyor. Aşı uygulaması, erişkinlerde omuz kas içine ya da cilt altına, 2 yaşın altındaki çocuklarda uyluğun ön yan kısmına, bir sağlık görevlisi tarafından yapılmalı.
Korkutucu Grip Salgınları
Yüzyılda 3-4 kez A tipi virüsün genetik yapısı tamamen değişerek yeni bir virüs tipi ortaya çıkıyor. Virüs tipi farklı olduğundan, bağışıklık sistemi bu virüsü tanımıyor ve önemli komplikasyonlar ortaya çıkıyor. Böyle bir durumda, virüs hızla dünyaya yayılarak “pandemi” adı verilen salgına neden oluyor.
20. yüzyılda 1918-1919, 1957-1958 ve 1968-1969 olmak üzere üç ayrı dönemde pandemi ortaya çıktı. Böyle bir salgının ne zaman oluşacağı tam olarak bilinmemekle birlikte, ortalama 25 yılda bir ortaya çıktığı saptanmış bulunuyor. Son grip salgını, 31 yıl önce oldu.
Kaynaklar:
http://www.amerikanhastanesi.com.tr/
http://www.saglikvakfi.org.tr/