1001Design
330i ///M3 Design
Bazen büyük kütleli yıldızın demir çekirdeğinin çökmesi sonucu nötron yıldızı yerine karadelik meydana gelir. Karadeliklerin kendilerine özgü özellikleri vardır:
* Karadeliğin gravitasyonel çekim kuvveti o kadar yüksektir ki hiçbir parçacık, hiçbir ışık, herhangi çeşit hiçbir ışınım (radyasyon) kısaca hiçbir şey ondan kurtulamaz.
Bazı teorilere göre, karadelikler kendi olay ufkundan parçacık veya foton yayınlarlar. Bununla beraber, bu yayım çok zayıftır ki üç Güneş kütleli karadelik böyle parçacık yayımlayarak ancak 1067 yıl sonra bütün maddesini bitirebilir. Tabii bu bilinen evren yaşı olan 13.7 milyar yıldan çok çok fazladır. Bu nedenle, her ne olursa olsun karadelikleri tamamen kara kabul edebiliriz.
(1067 ; 1'in yanında 67 tane sıfır!)
* Bir karadeliğin çevresinde küresel yada neredeyse küresel, hiçbir şeyin artık kaçamadığı bir "Geri dönüş yok" noktası vardır ki buraya olay ufku (event horizon) denilir.
* Üç Güneş kütleli bir karadeliğin olay ufku yaklaşık 15 km kadardır.
* Karadeliklerin olay ufukları yakınlarında, gravitasyonel çekim inanılmaz güçlüdür. Örneğin, üç Güneş kütleli bir karadeliğin olay ufkunun hemen dışında yakınında bulunan 50 kg'lık bir çocuk 30 milyar ton gelir.
Not: Buraya kadar bahsettiğimiz karadelikler üç Güneş kütlesi ve biraz üzerindekiler içindi. Bu tür karadeliklere "Yıldız karadelikleri" denir. Bunların yanında Güneş'in kütlesinin milyonlarca hatta milyarlarca katı kütleye sahip karadelikler de bulunur ki bunlar galaksilerin merkezlerinde bulunduklarından bunlara "Galaktik karadelikler" denir.
Yukarıda resimde Dünya'da 50 kg gelen bir çocuğun, Güneş'te 1 ton, bir beyaz cücede 10 000 ton, bir nötron yıldızında 10 milyar ton ve bir karadeliğin olay ufkunda ise 30 milyar ton geldiği görülüyor. (Cisimler oranlı çizilmemiştir.)
* Karadeliğin gravitasyonel çekim kuvveti o kadar yüksektir ki hiçbir parçacık, hiçbir ışık, herhangi çeşit hiçbir ışınım (radyasyon) kısaca hiçbir şey ondan kurtulamaz.
Bazı teorilere göre, karadelikler kendi olay ufkundan parçacık veya foton yayınlarlar. Bununla beraber, bu yayım çok zayıftır ki üç Güneş kütleli karadelik böyle parçacık yayımlayarak ancak 1067 yıl sonra bütün maddesini bitirebilir. Tabii bu bilinen evren yaşı olan 13.7 milyar yıldan çok çok fazladır. Bu nedenle, her ne olursa olsun karadelikleri tamamen kara kabul edebiliriz.
(1067 ; 1'in yanında 67 tane sıfır!)
* Bir karadeliğin çevresinde küresel yada neredeyse küresel, hiçbir şeyin artık kaçamadığı bir "Geri dönüş yok" noktası vardır ki buraya olay ufku (event horizon) denilir.
* Üç Güneş kütleli bir karadeliğin olay ufku yaklaşık 15 km kadardır.
* Karadeliklerin olay ufukları yakınlarında, gravitasyonel çekim inanılmaz güçlüdür. Örneğin, üç Güneş kütleli bir karadeliğin olay ufkunun hemen dışında yakınında bulunan 50 kg'lık bir çocuk 30 milyar ton gelir.
Not: Buraya kadar bahsettiğimiz karadelikler üç Güneş kütlesi ve biraz üzerindekiler içindi. Bu tür karadeliklere "Yıldız karadelikleri" denir. Bunların yanında Güneş'in kütlesinin milyonlarca hatta milyarlarca katı kütleye sahip karadelikler de bulunur ki bunlar galaksilerin merkezlerinde bulunduklarından bunlara "Galaktik karadelikler" denir.
Yukarıda resimde Dünya'da 50 kg gelen bir çocuğun, Güneş'te 1 ton, bir beyaz cücede 10 000 ton, bir nötron yıldızında 10 milyar ton ve bir karadeliğin olay ufkunda ise 30 milyar ton geldiği görülüyor. (Cisimler oranlı çizilmemiştir.)
