- Katılım
- 23 May 2010
- Mesajlar
- 10,583
- Reaction score
- 0
- Puanları
- 0
Türkçe Ders Kitaplarının İncelenmesi
(Türkçe Öğretimi)
Türkçe öğretiminde ders kitapları, dil becerilerini öğrenme ve öğretmede vazgeçilmez temel ders aracıdır. Son yıllarda ders kitaplarındaki çeşitlilik, en iyi kitabı seçmeyi gündeme getirmektedir. Seçme, titiz bir inceleme ve değerlendirme yapmayı gerektirmektedir. Bu ünitede Türkçe ders kitaplarını ve dil becerilerini geliştirmeyle ilgili her türlü okuma kitaplarını seçerken nasıl bir inceleme ve değerlendirme yapmamız gerektiği konusu üzerinde duracağız.
2. Türkçe Ders Kitaplarını İnceleme Ölçütleri
Ders kitabı, programda yer alan hedeflerle tutarlı konuların işlendiği, öğrencilere bilgi, beceri ve alışkanlıkların kazandırıldığı temel bir kaynaktır. Dil öğretiminde en çok kullanılan temel kaynak ders kitabıdır. Ders kitabı öğrencilerin ilgi, yetenek ve öğrenme hızlarını dikkate almaktan çok, o dersin programında yer alan hedeflere ve işlenecek konulara göre hazırlanır. Milli Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları Yönetmeliği, kitapların hazırlanması ve incelenmesi ile ilgili esas ve usulleri belirlemiştir. (Tebliğler Dergisi, 2434-3.7.1995). Buna göre, kitapların ders programlarına uygun olarak hazırlanması ilkesi temel alınmıştır. Bu nedenle, kitap incelemenin de program ağırlıklı olması gerekir.
Türkçe ders kitaplarını incelerken temel aldığınız ölçütler nelerdir? Sıralayınız.
Türkçe ders kitaplarını incelerken temel alınacak ölçütleri üç ana grupta toplayabiliriz. Bunlar sırasıyla:
• Biçimsel görünüm
• Bilimsel içerik
• Dil ve Anlatım. Bu ana ölçütlerin altında daha ayrıntılı ölçütler yer almaktadır. Bu gruplama içinde yer alan her ölçütü irdelemekte yarar görülmektedir.
2.1. Biçimsel Görünüm
Ders kitaplarını incelerken işe biçimsel görünümden başlanabilir. Biçimsel görünümü değerlendirmek için ölçütler takımı geliştirilebilir; ya da M.E.B. kitap inceleme ile ilgili esas ve usullerde yer alan ölçütler kullanılabilir. Bu bölümde bir kitabın dış ve iç kapakları ile ön ve arka bölümlerine ait bilgiler bulunur.
2.2. Bilimsel İçerik
Ders kitabında yer alan metinler bilimsel açıdan incelenmesi, bilimsel hataların olmaması, programdaki hedeflerle tutarlı bilgi ve becerilerin aktarılması önemlidir. Özellikle Türkçe kitaplarında kullanılan kelime ve cümle yapıları, dilbilgisi kuralları ve dil becerilerini geliştirici alıştırmaların nitelikleri bilimsel içerik bağlamında ele alınıp incelenmelidir. Bu incelemelerde konu alanı uzmanlarının görüşlerine başvurulması uygun olabilir.
2.3. Dil ve Anlatım
Türkçe ders kitapları özellikle kullanılan dil ve anlatım özelliği açısından çok dikkatli bir şekilde incelenmelidir. Anadil bilincinin kazandırılmasında doğru ve düzgün Türkçe ile yazılmış ders kitapları çok önemli yer almaktadır. Yazılı anlatım sanatını en iyi kullanan yazarlardan örneklerin sunulması, Türkçenin zenginliklerini öğrencilere aktarmada ve kazandırmada önemlidir. Bu nedenle Türkçe ders kitaplarını ölçüt dayanaklı bir değerlendirme yaparak seçmek gerekir. Türkçe ders kitaplarını ölçüt dayanaklı değerlendirebilmek için hazırlanan bir ölçek aşağıda verilmiştir.
Kullandığınız Türkçe Ders Kitabınızı aşağıdaki ölçeği kullanarak değerlendiriniz.
Özet • Son yıllarda, Türkçe öğretmek amacıyla yazılmış çok çeşitli ders kitapları ortaya çıkmıştır. Bu kitaplar arasından en uygun olanı seçmek, dikkatli bir inceleme ve değerlendirmeyi gerektirmektedir. Türkçe programında yer alan hedef ve davranışları kazandırıcı ders kitaplarının hazırlanmasına ve bu ölçütlere uygun olarak bir seçimin yapılması önemlidir. Bu seçim için genel ölçütler, biçimsel görünüm, bilimsel içerik, dil ve anlatım boyutlarında ele alınmalıdır.
• Ölçüt dayanıklı yapılan bir seçimle belirlenmiş ders kitapları hem sınıf içi etkinliklere bir zenginlik katacak, hem de dil becerilerinin geliştirilmesinde farklı etkinlikleri uygulamaya olanak sağlayacaktır.
• Belirlenen ölçütler sadece ders kitapları için değil, diğer kitaplar ve okuma materyalleri için de kullanılabilir.
Yazar: Prof.Dr. Özcan DEMİREL
(Türkçe Öğretimi)
Türkçe öğretiminde ders kitapları, dil becerilerini öğrenme ve öğretmede vazgeçilmez temel ders aracıdır. Son yıllarda ders kitaplarındaki çeşitlilik, en iyi kitabı seçmeyi gündeme getirmektedir. Seçme, titiz bir inceleme ve değerlendirme yapmayı gerektirmektedir. Bu ünitede Türkçe ders kitaplarını ve dil becerilerini geliştirmeyle ilgili her türlü okuma kitaplarını seçerken nasıl bir inceleme ve değerlendirme yapmamız gerektiği konusu üzerinde duracağız.
2. Türkçe Ders Kitaplarını İnceleme Ölçütleri
Ders kitabı, programda yer alan hedeflerle tutarlı konuların işlendiği, öğrencilere bilgi, beceri ve alışkanlıkların kazandırıldığı temel bir kaynaktır. Dil öğretiminde en çok kullanılan temel kaynak ders kitabıdır. Ders kitabı öğrencilerin ilgi, yetenek ve öğrenme hızlarını dikkate almaktan çok, o dersin programında yer alan hedeflere ve işlenecek konulara göre hazırlanır. Milli Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları Yönetmeliği, kitapların hazırlanması ve incelenmesi ile ilgili esas ve usulleri belirlemiştir. (Tebliğler Dergisi, 2434-3.7.1995). Buna göre, kitapların ders programlarına uygun olarak hazırlanması ilkesi temel alınmıştır. Bu nedenle, kitap incelemenin de program ağırlıklı olması gerekir.
Türkçe ders kitaplarını incelerken temel aldığınız ölçütler nelerdir? Sıralayınız.
Türkçe ders kitaplarını incelerken temel alınacak ölçütleri üç ana grupta toplayabiliriz. Bunlar sırasıyla:
• Biçimsel görünüm
• Bilimsel içerik
• Dil ve Anlatım. Bu ana ölçütlerin altında daha ayrıntılı ölçütler yer almaktadır. Bu gruplama içinde yer alan her ölçütü irdelemekte yarar görülmektedir.
2.1. Biçimsel Görünüm
Ders kitaplarını incelerken işe biçimsel görünümden başlanabilir. Biçimsel görünümü değerlendirmek için ölçütler takımı geliştirilebilir; ya da M.E.B. kitap inceleme ile ilgili esas ve usullerde yer alan ölçütler kullanılabilir. Bu bölümde bir kitabın dış ve iç kapakları ile ön ve arka bölümlerine ait bilgiler bulunur.
2.2. Bilimsel İçerik
Ders kitabında yer alan metinler bilimsel açıdan incelenmesi, bilimsel hataların olmaması, programdaki hedeflerle tutarlı bilgi ve becerilerin aktarılması önemlidir. Özellikle Türkçe kitaplarında kullanılan kelime ve cümle yapıları, dilbilgisi kuralları ve dil becerilerini geliştirici alıştırmaların nitelikleri bilimsel içerik bağlamında ele alınıp incelenmelidir. Bu incelemelerde konu alanı uzmanlarının görüşlerine başvurulması uygun olabilir.
2.3. Dil ve Anlatım
Türkçe ders kitapları özellikle kullanılan dil ve anlatım özelliği açısından çok dikkatli bir şekilde incelenmelidir. Anadil bilincinin kazandırılmasında doğru ve düzgün Türkçe ile yazılmış ders kitapları çok önemli yer almaktadır. Yazılı anlatım sanatını en iyi kullanan yazarlardan örneklerin sunulması, Türkçenin zenginliklerini öğrencilere aktarmada ve kazandırmada önemlidir. Bu nedenle Türkçe ders kitaplarını ölçüt dayanaklı bir değerlendirme yaparak seçmek gerekir. Türkçe ders kitaplarını ölçüt dayanaklı değerlendirebilmek için hazırlanan bir ölçek aşağıda verilmiştir.
Kullandığınız Türkçe Ders Kitabınızı aşağıdaki ölçeği kullanarak değerlendiriniz.
Özet • Son yıllarda, Türkçe öğretmek amacıyla yazılmış çok çeşitli ders kitapları ortaya çıkmıştır. Bu kitaplar arasından en uygun olanı seçmek, dikkatli bir inceleme ve değerlendirmeyi gerektirmektedir. Türkçe programında yer alan hedef ve davranışları kazandırıcı ders kitaplarının hazırlanmasına ve bu ölçütlere uygun olarak bir seçimin yapılması önemlidir. Bu seçim için genel ölçütler, biçimsel görünüm, bilimsel içerik, dil ve anlatım boyutlarında ele alınmalıdır.
• Ölçüt dayanıklı yapılan bir seçimle belirlenmiş ders kitapları hem sınıf içi etkinliklere bir zenginlik katacak, hem de dil becerilerinin geliştirilmesinde farklı etkinlikleri uygulamaya olanak sağlayacaktır.
• Belirlenen ölçütler sadece ders kitapları için değil, diğer kitaplar ve okuma materyalleri için de kullanılabilir.
Yazar: Prof.Dr. Özcan DEMİREL